Aldıkları ücreti yüksek enflasyona yediren bordrolu çalışanların sırtındaki yük bir tek bu değilmiş.
Vergiyi de en çok ücretli çalışanlar ödedi. Şirketlerden alınan kurumlar vergisinin toplam vergi gelirlerindeki payında düşüş yaşanıyor.
GELİR VERGİSİ ARTIYOR, KURUMLAR VERGİSİ DÜŞÜYOR
Verilere göre, kurumlar vergisi oranı yüzde 10’un altına geriledi ancak gelir vergisinin payı yüzde 25’i geçti. Karar gazetesinden Berfu Kargı’nın haberine göre, 2025 yılının ilk yedi aylık döneminde gelir vergisinin toplam vergi gelirleri içindeki payı %25,28 olarak kaydedildi. Bu oran büyük ölçüde, ücretli çalışanlardan kesilen stopaj gelir vergisinden oluşuyor. Aynı dönemde, şirket kazançları üzerinden alınan kurumlar vergisi ise yalnızca %9,63 seviyesinde gerçekleşti. Bu durum, vergi yükünün daha çok emekçiler üzerinde yoğunlaştığını gözler önüne seriyor.
VERGİ ADALETİ BOZULUYOR
2018 yılında oranlar şöyleydi, toplam vergi gelirlerinde gelir vergisinin oranı %22, kurumlar vergisinin oranı %10,5’ti. Aradaki fark görece dar bir aralıkta kalıyordu. Ancak 2021 yılında kurumlar vergisi geçici bir artışla %21,8’e kadar çıksa da, bu artış kalıcı olmadı. 2022 sonrası itibarıyla, gelir vergisinin payı hızla yükselirken kurumlar vergisi yeniden düşüşe geçti.
2025 yılı itibarıyla aradaki fark üç katına yaklaşmış durumda: Bordrolu çalışanlardan toplanan gelir vergisi %25’i aşarken, şirket kazançlarından alınan kurumlar vergisi %10’un altına indi. Bu tablo, vergi sistemindeki adaletin giderek bozulduğunu gösteriyor.
DOLAYLI VERGİLER YÜKÜ ARTIRIYOR
Vergi sistemindeki bir diğer dengesizlik de dolaylı vergilerde ortaya çıkıyor. KDV, ÖTV gibi tüketim üzerinden alınan vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı yaklaşık %65 düzeyinde seyrediyor. Bu da dar gelirli vatandaşların, gelirlerine oranla çok daha yüksek vergi ödediğini ortaya koyuyor. Tüketim harcamaları üzerinden alınan bu vergilerin en çok düşük gelirlilerden alındığı, şirketlerin vergi yükünün onlara göre görece daha düşük olduğu ortaya çıkı.
EMEKÇİLER VERGİ YÜKÜNÜ TAŞIYOR
Gelir dağılımındaki eşitsizliği derinleştiren bu tablo, çalışan kesimin üzerindeki vergi yükünün sürekli arttığını, buna karşın büyük şirketlerin ve sermayenin vergi oranlarında düşüş yaşandığını ortaya koyuyor. Uzmanlara göre, vergi sisteminde yapılacak yapısal reformlar, bu dengesizliği gidermek açısından büyük önem taşıyor.
